MINDFUL NATURE – ΕΝΣΥΝΕΙΔΗΤΗ ΦΥΣΗ.

Έδρα: Καρπενήσι

Γίνεται σε Μαθητικές Ομάδες από 5η Δημοτικού-Γυμνάσιο-Λύκειο

Επίσης κατόπιν αίτησης των ενδιαφερομένων μπορεί να γίνει σε Ομάδες Νέων και Ενηλίκων. 

Μονοήμερο, διήμερο ή τριήμερο.  

Όταν ερχόμαστε σε επαφή με τη Φύση, σε πρώτο στάδιο, οι Συμμετέχοντες αναπτύσσουν επαφή σε γνωστικό επίπεδο, επιδιώκοντας να αποκτήσουν γνώση και κατανόηση μέσω της παρατήρησης και της μάθησης, κυρίως με την περιβαλλοντική ερμηνεία, την αναγνώριση των φυσικών στοιχείων και τη συζήτηση προκειμένου να κατανοηθεί το οικοσύστημα. Αυτό το στάδιο αναπτύσσει τη νοητική λειτουργία και διεγείρει την περιέργεια.

Στη συνέχεια, σε δεύτερο στάδιο, η εστίαση μετατοπίζεται στην αισθητηριακή διάσταση, με μια σε βάθος χρήση των αισθήσεων, όπου οι Συμμετέχοντες αισθάνονται την ανάγκη να βυθιστούν πλήρως στην σύνδεση με τη Φύση χρησιμοποιώντας οξυμένες τις αισθήσεις τους κυρίως την όραση, την ακοή, την αφή, με τη ζήτηση διαδρομών ιδιαίτερης φυσικής ομορφιάς, ώστε να τις εξερευνήσουν και να τις βιώσουν με προσοχή και αυταπάρνηση. Αυτό το στάδιο καλλιεργεί την ενσωματωμένη επίγνωση.

Στο πρόγραμμα Mindful Nature -Ενσυνείδητη Φύση τονίζεται ότι υπάρχει ένα τρίτο και πιο βαθύ στάδιο που ξεκινάει όταν βιώνουμε την ηρεμία του δάσους, που καλλιεργεί μια άμεση, εσωτερική σύνδεση με τη Φύση, προσεγγιζόμενη μέσω της ηρεμίας, της χαλάρωσης και της σιωπής.

Σε αυτό το επίπεδο σύνδεσης με τη Φύση, η ενσυνειδητότητα (mindfulness) γίνεται κεντρική λειτουργία, επιτρέποντας στους συμμετέχοντες να έχουν πρόσβαση σε μια βαθύτερη σύνδεση με τη συνείδησή τους. Μια αντιπροσωπευτική δραστηριότητα που απεικονίζει αυτή τη διαδικασία είναι και η παρατήρηση του νυχτερινού έναστρου ουρανού, η οποία προκαλεί δέος, επαγρύπνηση και στοχασμό πάνω στα όρια του Σύμπαντος.

Τελικά, το πρόγραμμα Mindful Nature στοχεύει στην ενσωμάτωση των τεχνικών ενσυνειδητότητας που εφαρμόστηκαν αρχικά στη Φύση, βιώνοντας την ηρεμία του Δάσους, και εξελίσσοντας τες στην καθημερινή ζωή. 

Με αυτόν τον τρόπο, τα άτομα εμβαθύνουν στην προσωπική τους ηρεμία και επαγρύπνηση αλλά και την ικανότητά τους για βιωματική μάθηση στις συνθήκες και τις προκλήσεις της πραγματικής τους ιδιαίτερης ζωής, αλλά και ενισχύουν την αποτελεσματικότητά τους ως αρωγοί άλλων ανθρώπων, υποστηρίζοντας και καλλιεργώντας πιο ουσιαστικές και χρήσιμες διδακτικές εμπειρίες.

Ένα σχετικό πρόγραμμα erasmus+ με τίτλο “Mindful Nature”, κωδικό 2022-1-EL01-KA220-SCH-000085458, υλοποιήθηκε από 1/12/2022 έως 30/11/2024, με τα επιμέρους αποτελέσματα να παρουσιάζονται στην Ευρωπαϊκή Πλατφόρμα: https://erasmusplus. ec.europa.eu/projects/search/details/2022-1-EL01-KA220-SCH-000085458

Σε αυτό θέλαμε να διερευνήσουμε εάν γίνεται, και αν ναι τότε πώς μπορεί να αναδυθεί ένα σχολείο με άμεση επαφή με τη συνείδηση, μέσω της ενσυνειδητότητας, χρησιμοποιώντας τη διάνοια, τις αισθήσεις και την προσοχή. Μπορεί αυτό το σχολείο να είναι επίσης χαρούμενο, δημιουργικό, ευχάριστο και χρήσιμο; 

Η απάντηση είναι Ναι, μπορεί να υπάρξει ένα τέτοιο σχολείο, αλλά πρέπει να υπάρξει μια μεταβατική περίοδος από το παλιό κλασικό στο νέο βιωματικό σχολείο.

Εάν είστε Εκπαιδευτικός ή Πολίτης και σας ενδιαφέρει να αποκτήσετε μεγαλύτερη επαφή με το θέμα, μπορείτε οποτεδήποτε θέλετε να γίνετε Μέλος του Δικτύου Mindful Nature – Ενσυνείδητη Φύση, χωρίς να έχετε την υποχρέωση να υλοποιείτε απαραίτητα κάποιο σχετικό πρόγραμμα ή δράση.

Επίσης μπορείτε να μεταβείτε στην Ιστοσελίδα του Δικτύου, από όπου μπορείτε να κάνετε λήψη του e-book “Ιστορίες της Φύσης και του Δάσους”

Σε αυτό το e-book παρουσιάζονται όλες οι δραστηριότητες και οι τεχνικές του προγράμματος.

Το πρόγραμμα Mindful Nature – Ενσυνείδητη Φύση, δεν στοχεύει σε κάποια θεωρητική παροχή πληροφοριών, αλλά στην γνωριμία και την εξάσκηση της Ενσυνειδητότητας (mindfulness) στο Φυσικό Περιβάλλον.

Συνήθως η προσοχή μας βρίσκεται «χαμένη» σε μία χαώδη μηχανική νοητική διαδικασία «αυτόματου πιλότου» (συχνά αρνητικών) σκέψεων.

Το να βρισκόμαστε σε Ενσυνείδηση σημαίνει να βγαίνουμε εκτός αυτής της μηχανικής νοητικής διαδικασίας και να πάρουμε το τιμόνι του ελέγχου της προσοχής μας.

Βιώνουμε την ενσυνείδηση (mindfulness) όταν είμαστε συνεχώς συνειδητοί στο παρόν, όταν από στιγμή σε στιγμή, είμαστε επάγρυπνοι των σκέψεων, των συναισθημάτων, των αντιδράσεων μας.

Η Ενσυνείδηση επίσης περιλαμβάνει μία στάση παρατήρησης, μη κρίσης και μη ταύτισης απέναντι στις σκέψεις, στα συναισθήματα και στις αντιδράσεις μας.

Δεν έχει άμεση σχέση με κάποια θρησκεία, αλλά είναι ένα βασικό εργαλείο της Θετικής Εκπαίδευσης και Ψυχολογίας, όπου θέλουμε ο άνθρωπος να αναπτυχθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, να έχει Συναισθηματική Νοημοσύνη, δηλαδή την δυνατότητα να αναγνωρίζει τα συναισθήματα τόσο τα δικά του όσο και των άλλων συνανθρώπων του. 

Να αντιλαμβάνεται τα κίνητρα του και να διαχειρίζεται τα συναισθήματά του απέναντι στις καταστάσεις της ζωής, με συνέπεια να χτίζει υγιείς ανθρώπινες σχέσεις, να αποκομίζει τη σοφία μέσα από τις εμπειρίες του, και να πάρει τον έλεγχο της ζωής του. 

Παράλληλα βρίσκει την αυθεντική δημιουργικότητα και το νόημα της ζωής του, και βοηθάει και υποστηρίζει τους συνανθρώπους του, να βρουν ότι και ο ίδιος.

Τα πιθανά αποτελέσματα της εξάσκησης της Ενσυνείδησης είναι η πιο ευτυχισμένη και αποτελεσματική βίωση της ζωής. Η ηρεμία. Η βελτίωση των διαπροσωπικών σχέσεων, η ανάπτυξη θετικής σκέψης και συναισθημάτων και ο υγιής τρόπος ζωής.

Αναγκαίος εξοπλισμός: Σακίδιο με μπουκάλι για νερό, σνακ, σκούφο για το χειμώνα, καπέλο για το καλοκαίρι, μακριά, άνετα ρούχα και εάν υπάρχουν, παπούτσια για πεζοπορία (με τρακτερωτή σόλα), ειδάλλως αθλητικά. Μία βασική δραστηριότητα του προγράμματος είναι να μπορούμε να ξαπλώνουμε στη Φύση, οπότε έχουμε διαθέσιμα τσουβαλάκια για αυτό το σκοπό.

Το πρόγραμμα Mindful Nature – Ενσυνείδητη Φύση είναι βιωματικό. Στο πλήρες τριήμερο πρόγραμμα περιλαμβάνει 3 περιβαλλοντικές διαδρομές στη Φύση, σε παρθένα μονοπάτια, όπου γίνονται στάσεις με δραστηριότητες/παιχνίδια, ή/και ιστορίες/αινίγματα με κοινό στόχο την ενσυνείδηση, ώστε να βιώνουν οι συμμετέχοντες μία συνειδητή τους κατάσταση, που τους επιτρέπει να έχουν άμεση επαφή με το φυσικό περιβάλλον και τον Εαυτό τους ταυτόχρονα. 

Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να έχετε από τον κ. Κοπανάκη Μανώλη, που είναι ο σχεδιαστής του προγράμματος.

Κύριες Δραστηριότητες:  

Πεζοπορία στη Φύση (περ. 4 χλμ ημερησίως) 

Διαχείριση και ασφάλεια διαδρομής και Ομάδας 

Περιβαλλοντική ερμηνεία των φυσικών και ιστορικών παρατηρήσεων μας

Παιχνίδια/δραστηριότητες ενδυνάμωσης, γνωριμίας και συμμετοχής

Ασκήσεις αισθήσεων, προσοχής και ενσυνειδητότητας